بانکداری اسلامی؛ حرفی که این روزها همه با آن آشنا هستند اما با دنیای واقعی غریبه است. آرزویی که شاید وضعیت امروز پولی و بانکی، امید به تحققش را از بین برده است.
بانکداری اسلامی؛ حرفی که این روزها همه با آن آشنا هستند اما با دنیای واقعی غریبه است. آرزویی که شاید وضعیت امروز پولی و بانکی، امید به تحققش را از بین برده و در مقابل از قانون گذاریهای بانکی گرفته تا نحوه نظارتها همه و همه نشانگر این است که بانکداری اسلامی برای برخی افراد و موسسات که به دنبال سود بیشترند نه تنها آرزو بلکه هدف بلند مدت هم نیست!
اگر سود این اندک افراد را که حداکثر 10درصد جامعه را تشکیل میدهند کنار بگذاریم، اکثریت مردم از روند بانکداری امروز سودی عایدشان نمیشود که هیچ، ضررهای بسیاری هم میکنند. مردمی از اقشار گوناگون و در کلانشهر صنعتی چون اراک که قشر غالب آن کارگر میباشد، بحرانهای اقتصادی امروز آنها را مجبور میکند تا برای گذر زندگی یا حل مشکلاتشان به سراغ وامهای بانکی بروند، وام هایی با بهره های بالا که اگر عناوین کارمزد و دیرکرد و… را به آن بیفزاییم کلمهی(اسلامی)در پسوند اسم بانکها را به واقع باید حذف کرد!
در نظر نگرفتن وضعیت و مشکلات مردم، روند اداری طولانی، صرف هزینهها و وقت بسیار، بهره و سود های بالا، دریافت دیرکردهایی با مبالغ متعددو… همه مشکلاتی چند از وامهای بانکی امروز بانکهاست.
اما سوالی که با این همه مشکلات در سیستم پولی و بانکی کشور در ذهن نقش میبندد این است که آیا بانکداری اسلامی امکان پذیر است؟
در اینکه این نام امروز برازنده نظام پولی و بانکی کشور نیست، شکی نیست! اما برای پاسخ به این سوال به سراغ مدیر یکی از صندوقهای قرض الحسنه خانگی رفتیم و با ایشان در این رابطه گفتگویی داشتیم.
آقای حمیدی مدیر صندوق قرض الحسنه خاتم الانبیاء(ص)، فردی با مدرک کارشناسی حسابداری که بیش از 20 سال است خود کارمند بانک است و با این وجود نه تنها به همراه همکاران دغدغه مند خود در بانک سالیان سال است که صندوق قرض الحسنهای ایجاد کردهاند و خود و سایر همکاران از وام های قرض الحسنه آن استفاده میکنند. البته با الگو گرفتن از این صندوق، قریب به 20 سال است که در بین دوستان و خانواده خود نیز صندوق قرض الحسنهی خاتم الانبیاء(ص) راه اندازی کردهاند. صندوقی که مدیر آن هدف از راه اندازیاش را حل مشکلات مالی دوستان و اعضا میداند.
با مدیریت 6نفر اعضای اصلی و با دریافت ماهانه 2هزارتومان و سرمایه ابتدایی30هزار تومان در سال 76 صندوق شروع به کار نمود و امروز به برکت حل مشکلات مردمی سرمایه ای بالغ بر یک میلیارد و هشتصد میلیون ريال به علاوه زمینی که به صورت 100سهام –به تعداد اعضای فعلی صندوق که 100 نفر هستند-خریداری شده است و هر ساله حدود 90میلیون تومان وام بین اعضا تقسیم کرده است.
رکن اصلی صندوق اعتماد متقابل و اخلاق است
آقای حمیدی معتقد است که رکن اصلی در این صندوق اعتماد متقابل و اخلاق است، دلیلش را که جویا شدم پاسخ دادند: با وجود اینکه هر عضو واریزی ماهانهای به مبلغ 20هزار تومان به حساب صندوق میریزد، براساس نوبتدهی امکان دریافت وام به مبلغ 4میلیون تومان را دارد، اما همه افراد تا وقتی که واقعا به پول احتیاج نداشته باشند برای دریافت وام اقدام نمیکنند تا اگر دیگران نیاز دارند استفاده کنند، به علاوه فردی که وام دریافت میکند دغدغه بهره و سود ندارد چرا که وامها کاملا بدون بهره است و حتی هیچگونه دیرکردی هم در صورت وقفه در پرداخت اقساط دریافت نمیشود و همواره موقعیت و مشکلات افراد در نظر گرفته میشود. در کنار این مزایا مزیت دیگر توجه به زمان و عدم صرف وقت و هزینه افراد در دریافت وام است؛ یعنی هر فردی که امروز درخواست وام داشته باشد بلافاصله وام را دریافت میکند و همچنین در صندوق مقداری از سرمایه کلی همواره کنار گذاشته میشود برای ارائه وام ضروری، وامی که حتی اگر فردی امروز وام سالانهی خود را گرفته باشد و فردا مجدد به پول نیاز داشته باشد، تا سقف 2 میلیون تومان به وی وام ضروری داده میشود و فرد نهایتا تا 2 ماه فرصت باز پرداخت وام را دارد.
نکته جالب توجه نگاه فاقد درآمدزایی مسئول این صندوق است. آقای حمیدی میگوید به هیچ وجه هدف از ایجاد این صندوق قرض الحسنهی خانگی، کسب درآمد نبوده و فقط برای کمک به حل مشکلات مالی دوستان بوده است.
به نظر این کارمند دیرینهی بانک، اینکه برخی موسسات ابتدا پول های مردم را جمع میکنند و در حساب ها به صورتی بلوکه نگه میدارند و ادعا میکنند وام 4درصد به مردم میدهند به دور از واقعیت است! چرا که سود جلوتر و در همان ابتدا با نگه داشتن پولها در حساب موسسه، گرفته شده است.
ایشان با اتکا به تجربه کاری خود میگوید: امکان ندارد از راههای صحیح و قانونی موسسه یا حتی بانکی بتواند سودهای بالا به مردم بپردازد. سودهای بالا خلاف قوانین بانکی کشور است و میتوان از آن به عنوان معضل بانکهای دولتی که بعضا مجبورند برای از دست ندادن سرمایه های مردمی خود پرداخت سودشان را بالا ببرند.
در کلام آخر آقای حمیدی مدیر صندوق قرض الحسنه خاتم الانبیاء با اشاره به تصویب نرخ سود بانکها که اخیرا توسط بانک مرکزی اعلام شده است بیان داشتند، امید است در کنار این مصوبات، نظارتهای دستگاه های دولتی بر بخش های دولتی و خصوصی افزایش یابد تا به بسیاری از مشکلات مردم پاسخ داده شود.
دیدگاهتان را بنویسید