طولانی شدن بیش از حد این پروژه مشکلات بسیاری را برای ساکنانش ایجاد کرد و موجب اعتراضات اهالی طرح بویژه در دو سال اخیر شده بود. این طرح در نهایت در ۱۷ تیرماه سال گذشته شورای عالی شهرسازی و معماری کشور حکم لغو این پروژه را داد.

شنیدن خبر لغو این پروژه کهنه کافی بود که مردم به آرامش برسند، اما در همان روزها پروژه ای دیگر مدنظر قرار گرفت که اتفاقا به آن هم ۵۵ متری اطلاق شد، اما کمی از پروژه قبل فاصله مکانی داشت.

بر اساس این پروژه جدید، معبری به طول ۴.۲ کیلومتر و عرض ۵۵ متر از میدان راه‌آهن اراک آغاز می شود و به کمربندی شمالی می رسد و در مسیر خود از تقاطع ها و پل های زیادی همچون پل علم الهدی، پل شهر صنعتی و پل شهید بختیاری در مسیر شرقی به غربی عبور می کند و البته پل شهر صنعتی نیز به دلیل اینکه کاربری خود را از دست می دهد تخریب می شود.

در هشتمین روز از دهه فجر انقلاب اسلامی بود که این پروژه با حضور نماینده ولی فقیه در استان مرکزی آغاز شد و همانجا با توجه به اینکه نام ۵۵ متری برای مردم اراک خاطرات خوبی را تداعی نمی کند شفیعی شهردار اراک نام پروژه را به “شهید قاسم سلیمانی” تغییر داد، هر چند که مسلما نامگذاری هر معبر و تقاطع باید از کانال شورای نامگذاری عبور کند!

این پروژه از روزهای قبل از افتتاح به شدت مورد نقد فعالان محیط زیست قرار گرفت و گفته شد که پروژه تمامی فضای سبزی که در مسیر خود دارد را از بین خواهد برد و در واقع از همان ابتدا صدای مخالفت ها با اجرای ۵۵ متری دوم به صدا در آمد و حتی کاریکاتورهایی از آن طراحی شد، اما کار ادامه یافت.

شفیعی در مراسم آغاز عملیات اجرایی این پروژه بیان کرد که این بزرگراه تنها بزرگراه باقی مانده در شهر است، در طرح تفصیلی شهر اراک که ۱۶ سال پیش ابلاغ شده، در پوسته معبر، درخت کاشته شده است و سوال اینجاست که چرا آینده شهر در این اقدام دیده نشده است. طبق مطالعات انجام شده عرض پوسته این پروژه ۵۵ متر است، اما سطح آسفالت دو لاین ۱۱.۵ متری است و با اجرای این پروژه نیازی به قطع یا جابجایی درخت نیست.

شهردار اراک پس از این صحبت ها؛ بیان کرد: به هیچ عنوان جهت اجرای این پروژه درختی را قطع نمی کنیم، بلکه این درختان در محل دیگری کاشته می شوند که در واقع این اقدام کار روزانه شهرداری است و بالاخره معلوم نشد که پروژه از مسیر فضای سبز و درختان منطقه عبور می کند یا خیر!

شفیعی اظهار کرد: سازمان عمران شهرداری در مجموع ۳۰۰ نیرو دارد و همه ماشین‌ آلات و تجهیزات مربوطه نیز اورهال شده و آماده کار در این پروژه هستند چراکه این پروژه کمک می‌کند که بار ترافیکی به خارج از شهر منتقل شود و ترافیک میدان راه آهن در اتصال به خیابان شریعتی و شهید شیرودی به ۵۵ متری متصل و از طریق پل‌های علم‌الهدی و شهرصنعتی و شهید بختیاری به کمربندی شمالی منتقل شود، همچنین این اقدام باعث می شود که مرکز شهر درگیر ترافیک نباشد و تلاش داریم بار ترافیکی به کناره‌های شهر منتقل شود، چرا که این امر در کاهش مصرف سوخت و کاهش آلودگی هوا و بهبود محیط زیست نیز کمک می‌کند.

در میان همین فعالیت ها حمیدرضا نوازنی مدیرکل دفتر فنی استانداری مرکزی در گفت و گویی با ایسنا در ۱۶ بهمن ماه، با تاکید بر اینکه باید میزان برخورداری مردم از یک طرح ترافیکی و شهری ارزیابی شود، گفت: احداث پروژه ۵۵ متری به موازات ریل راه آهن در حاشیه شهر در نظر گرفته شده است که بارگذاری جمعیتی در این منطقه زیاد نیست و به نظر نمی رسد که احداث آن بار ترافیکی بالایی را منتقل کند. در این محدوده شهر، خیابان هپکو و خیابان ۱۵ خرداد به عنوان معابر شریانی فعال هستند و احداث مجدد یک معبر شریانی دیگر مناسب نیست، همچنین برای احداث این خیابان باید فضای سبز تخریب شود و به نظر می رسد که احداث آن فعلا در اولویت شهر نباشد.

پس از آغاز عملیات اجرای این پروژه فعالان محیط زیست فریاد سر دادند که پروژه توجیهی ندارد و فضای سبز را از بین می برد. روز گذشته، دوم اردیبهشت ماه مجددا اعتراضات بالا گرفت به طوری که ائتلاف زیست بوم مرکزی متشکل از چند سازمان مردم نهاد فعال در حوزه محیط زیست و حقوق شهروندی بیانیه ای در مخالفت با اجرای این پروژه خطاب به شهرداری و شورای شهر منتشر کردند و رونوشتی نیز برای نماینده ولی فقیه در استان مرکزی، استاندار، اعضای شورای ترافیک استان، مدیر کل اداره محیط زیست، مدیر کل منابع طبیعی، رسانه‌های استان مرکزی، سازمان‌های مردم نهاد استان مرکزی و هیأت مدیره و رییس نظام مهندسی ساختمان استان مرکزی ارسال کردند.

در بخشی از متن این بیانیه آمده است:

“آیا این پروژه، سلسله مراتب قانونی و تصویب در مراجع بالادستی را دارد و آیا نظر مساعد مراجع قانونی از ‌‌جمله شورای ترافیک استان را کسب کرده است؟

مصوبات شورای ترافیک و نیز اعلام مخالفت صریح اداره کل محیط زیست با تخریب فضای سبز و درختان واقع در مسیر این پروژه، چیز دیگری را نشان می‌دهد.

هزینه-فایده این پروژه‌ها برای مردم و شهروندان چیست؟ آیا این موضوع بین ذینفعان مختلف و نخبگان شهر به بحث کارشناسی گذاشته شده است؟ صرف هزینه‌های هنگفت مادی و نیز تخریب برخی سرمایه‌های شهر از جمله درختان برای اجرای این پروژه‌ها با چه توجیهی انجام می‌شود؟ چرا باید برای خیابانی که هیچ باری از ترافیک عمده مرکز شهر کم نمی‌کند، درختان کمربند سبز اراک قطع شود؟ مگر بیش از یک دهه پیش در طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک هزار هکتار درختکاری در دستور کار قرار نگرفت که بار آلودگی هوای این شهر را کم کند؟ حال بدون آنکه آن فضای سبز مصوب به صورت کامل اجرا شده باشد چه شده است که به این نتیجه رسیده‌اید که درختان موجود، که با توجه به محدودیت منابع آبی از سرمایه های حیاتی شهر هستند را هم قطع کنید تا خیابان ۵۵ متری ساخته شود؟

بسیاری اولویت‌های مدیریت شهری در طول این سال‌ها بر زمین مانده است؛ این پروژه های سازه محور چرا در اولویت شهرداری اراک قرار می‌گیرد؟

اگر از کارشناسان و فعالان محیط زیست پرسش شود که اولویت مغفول مانده مدیریت شهری ما چیست؟ بسیاری از آنها خواهند گفت مرکز دفن استاندارد و مدیریت و بازیافت پسماند و نیز رسیدگی به کاستی‌های خدمات شهری از اولویت‌های اساسی این شهر است.

بنابر یک دیدگاه مقبول مدیریتی؛ اولویت یک پروژه حاصل ضرب اهمیت در فوریت آن است. از نظر ما فعالان اجتماعی و امضاکنندگان این نامه از بُعد اهمیت، موضوعات بسیار مهم‌تری چون حمل و نقل عمومی، فضای سبز، اصلاح پیاده‌رو‌ها و مسیر‌های دوچرخه در کل شهر، مناسب‌سازی شهر برای معلولین، مبلمان شهری، تجهیز زیر‌ساخت‌های اساسی شهر هوشمند، ساخت فرهنگسراها و پرداختن به مسائل اجتماعی وجود دارند که دغدغه طیف وسیع‌تری از مردم را به نسبت ذی‌نفعان محدود پروژه‌های در دست اقدام شهرداری در بر دارد.

از نظر فوریت نیز، هر روز تأخیر در احداث و تکمیل مرکز دفن و مدیریت جامع پسماند، آسیب جدی به شهر و شهروندان است.

ما معتقدیم که مدیریت پسماند که از تکالیف ذاتی و قانونی شهرداری‌هاست، جایگاه و شأن قانونی بالاتری نسبت به احداث یک خیابان در حاشیه شهر دارد.”

به گزارش ایسنا، در هر حال خاکبرداری این پروژه در حال انجام است، اما نکته قابل تامل این است که مرتضی سورانه عضو شورای شهر اراک در روز کلنگ زنی پروژه بیان کرد که “این پروژه می‌تواند نماد کارآمدی مدیریت شهری و مظهری برای بهره‌وری از امکانات موجود باشد که باید سال‌های قبل افتتاح می‌شد و امروز زیر بار ترافیک می‌رفت ولی امروز اجرای آن آغاز می‌شود تا گرهی از گره‌های ترافیک شهری را باز کند”، اما شب گذشته پیمان رشیدی یکی دیگر از اعضای شورای شهر اراک در پیامی در فضای مجازی اعلام کرد که “این پروژه مصوبه شورای شهر را ندارد”!

رشیدی در این خصوص به ایسنا گفت: هر پروژه ای حتی اگر در طرح جامع یا طرح تفضیلی شهر مطرح شده باشد باید برای اجرا باید به تصویب شورای شهر برسد که پروژه ۵۵ متری تاکنون مصوبه اجرایی از شورای پنجم شهر اراک نگرفته است.

وی با تاکید بر اینکه تاکنون چندین مرتبه در این خصوص به شهردار توسط اعضای شورای شهر تذکر داده شده است ولی با این حال به کار ادامه دادند و حتی پروژه استارت خورد، افزود: یکی از نکات مهم در این پروژه موضوع فضای سبز و درختان موجود در مسیر پروژه است که باید مدنظر قرار گیرد، یکی از ابزارهای مهم کاهش آلودگی هوا فضای سبز است و نباید این فضا را از دست داد.

رشیدی تصریح کرد: حتی اگر موضوع جابجایی درختان نیز طرح شود، ممکن است درختان را در حین جابجایی از دست بدهیم و نمی توان صرفا به این اقدام بسنده کرد.

این عضو شورای شهر اراک گفت: بنده و برخی از اعضای شورای شهر بارها خلاف قانون بودن این پروژه و عدم برخورداری آن از مصوبه شورا را متذکر شده ایم، اما متاسفانه شهردار گوش نمی دهد.

متاسفانه پیگیری های ایسنا جهت گفت و گو با شفیعی شهردار اراک تا این لحظه به نتیجه نرسیده است تا از اقدامات صورت گرفته و روند اجرای پروژه اطلاعات تکمیلی حاصل شده و پاسخ وی در خصوص موارد مطرح شده دریافت شود.