محمد رفیعی رئیس پارک علم و فناوری استان مرکزی در خصوص نقش تولید دانش بنیان در رونق و جهش تولید، گفت: پارک های علم و فناوری به عنوان حد واسط بین دانشگاه ها، صنعت و جامعه تعریف می شوند به این شکل که ایده های دانشگاهی و یا نیازهای صنعت را به هم نزدیک می کنند تا بتوانند در جهت ارتقا و تبدیل دانش به ثروت عمل کنند.

رفیعی افزود: قاعدتا روالی که در همه دنیا و دانشگاه های پیشروی جهان تعریف می شود مفاهیم دانشگاه های نسل جدید هستند که هدف اصلی آنها تبدیل دانش به فناوری های روزِ مرتبط با نیاز های جامعه است و در گام بعد به ایجاد ارزش افزوده برای جوامع می اندیشند.

وی روال نام گذاری رهبر معظم انقلاب در سال های گذشته را در راستای ایجاد ارزش افزوده و اتصال دانش به فناوری دانست و عنوان کرد: قاعدتا اگر تولید در جامعه نباشد، نمی توانیم به مفاهیم توسعه پایدار در آن جامعه برسیم و همانطور که مقام معظم رهبری هم مطرح کردند نیازمند مفاهیم تولیدی ای هستیم که منتج  به رفاه و ارتقای کیفیت زندگی افراد جامعه شود.

رئیس پارک علم و فناوری استان مرکزی شرکتهای دانش بنیان، نخبگان، واحدهای فناور و در کل شرکت هایی که در لبه تکنولوژی فعالیت می کنند را از تاثیرگذارترین عوامل بر جهش تولید برشمرد و اظهار کرد: توجه به این تولید هم برای استفاده در داخل کشور و در دررجه ای بالاتر برای صادرات و افزایش ارز آوری موثر است که در واقع این ارزآوری و یا صادرات به مفهوم افزایش ثروت در جامعه خواهد بود.

وی با تاکید براینکه اصولا در تمام جهان مفاهیم دانش پیشروتر از مفاهیم مهارتی و توانمندی هستند، تصریح کرد: متاسفانه این مسئله در ایران اندکی برجسته تر است. به عنوان مثال در حوزه های مختلف المپیادی جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای پیشروست. از طرفی در حوزه تولید دانش بر اساس آمارهای جهانی در رتبه ۱۴ یا ۱۵ دنیا قرار داریم و همچنین در سرعت جهش علمی نیز رتبه خوبی را دارا هستیم این یعنی پایه دانشی در کشور بسیار عالی است ولی در قسمت بعدی که فناوری هست و بیشتر به توانمندی و مهارت بر می گردد با مشکل روبه رو هستیم.

رفیعی ادامه داد: شاید واقعا نقص سیستم هایی مانند پارک ها و یا حتی دانشگاه ها باشد که نتوانستند بر اساس مقتضیات زمان و مکان خودشان را تغییر دهند. یعنی پایه دانش در کشور بسیار بالا و در لبه دانشی حرکت می کند ولی در قسمت مهارت و فناوری نتوانستیم آن تغییر خوبی که بایستی رخ بدهد و بتواند این دانش را تبدیل به فناوری کند، داشته باشیم.

وی یکی از اصلی ترین مولفه های این حوزه را فرهنگ سازی در جامعه دانست و بیان کرد: در این زمینه باید فرهنگ سازی شود که دولت یا کشور یک مفهوم اداره ای نیست که یک فارغ التحصیل بعد از تحصیل در آن مشغول به کار شود بلکه ذهن خلاق یک فارغ التحصیل است که باید برای خود و ده ها فرد دیگر در حیطه های مختلف و در قالب شرکت های دانش بنیان، واحدهای فناور، شرکت های تولیدی که هر کدام یک منبعی از ثروت آفرینی برای خود افراد و جامعه است، فرصت ایجاد کند.

رئیس پارک علم و فناوری استان مرکزی شناخت نخبگان وسرآمدان هر حوزه را یکی دیگر از مولفه های حرکت در این مسیر دانست و یادآور شد: باید بدانیم که قسمت مهم تر در این زمینه ایجاد شرایط تسهیل گری برای فعالیت نخبگان و سرآمدان است.

وی تشریح کرد: تسهیل گریِ فعالیت نخبگان چیزی است که علی رغم تاکید و عنایت سیستم کلان کشور اما هنوز هم یک ناهماهنگی خاصی بین سازمان های مختلف در این حوزه وجود دارد. به عنوان نمونه اگر فردی قصد داشته باشد که در حیطه های خاص فناوری کار کند اخذ مجوز به عنوان یکی از بزرگترین چالش های این فرد مطرح می شود.

رفیعی افزود: نقش مهمی که دولت می تواند داشته باشد ایجاد شرایط تسهیل گری برای فعالیت این افراد است چرا که مفاهیم فناوری مثل حرکت آب است یعنی خودشان مسیر خودشان را پیدا می کنند و فقط ما باید سعی کنیم که نقش سنگ در جلوی مسیر آب نباشیم که باز هم می توان گفت علی رغم تمام عنایت های کلان موجود در کشور این ناهمگونی یکی از آیتم های جدی بازدارنده است.

وی عنوان کرد: با اینکه حتی در حوزه هایی فرهنگ سازی صورت می گیرد و نخبگان وجود دارند و شناسایی می شوند ولی باز به عینه نمی بینیم که یک حرکت جهادی و پر رنگ در راستای تسهیل گری صورت گیرد و جامعه را تغییر دهد به نوعی که اگر این ناهماهنگی و ناهمگونی ها بین سازمان های مختلف و قوانین بعضا متضادی که در این قسمت ها وجود دارد هم سو شود همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند امسال ان شاءالله سال جهش تولید که ماحصل آن نیز رفاه هم وطنان باشد، خواهد بود.

رئیس پارک علم و فناوری استان مرکزی دیدگاه های مدیریت سنتی و بروکراسی های اداری را از اصلی ترین عوامل بازدارنده این حوزه دانست و گفت: باید توجه داشت علی رغم اینکه در سیستم دانشگاهی ما دانشگاه های نسل سه و چهار مطرح می شوند ولی هنوز هم این نگاه در دانشگاه ها رسوخ نکرده و جاری نشده است. به عنوان مثال هنوز هم یک نوع افتراق بین صنعت، دانشگاه و جامعه وجود دارد که این ها به دیدگاه های سنتی مدیریتی و بروکراسی های خاص اداری برمی گردد و یا برآمده از مفاهیمی است که خود به خود به عنوان یک فرهنگ پنهان در جامعه شکل گرفته و آسیب آن به جامعه می خورد.

وی در خصوص عملکرد حوزه پژوهشی و فناوری در سال های گذشته نیز اظهار کرد: با توجه به شرایط و منابعی که تا به حال به این حوزه ارائه شده پیشرفت بسیار عالی بوده است. وقتی که آمار های جهانیِ اختصاص درصدی از تولید ناخالص کشورها به امر پژوهش در کشورهایی مانند کره جنوبی، ژاپن و سنگاپور را نگاه می کنیم، می بینیم که بعضا چندین برابر جمهوری اسلامی ایران است. پس با توجه به شرایطی که به واسطه تحریم ها ایجاد کردند وقتی برون داد پژوهشی و فناوری را با میزان منابع اختصاص داده شده مقایسه می کنیم مطمئنا خیلی فرارتر از حد انتظار عمل شده است.

رفیعی با تاکید براینکه علی رغم مشکلات در سال های اخیر توجه ویژه ای به این بخش ها صورت گرفته است، تصریح کرد: به عنوان مثال در بحث فناوری علی رغم همه محدودیت هایی که کشور در سال ۹۸ داشت شاهد افزایش حدودا ۱.۵ برابری اعتبارات در شرکت های دانش بنیان و واحدهای فناور بودیم. البته باز هم عنایت بیشتری را می طلبد چرا که فناوری بحثی است که چه بخواهیم و نخواهیم آینده جهان چیزی جدای از آن نیست یعنی هر کشور و هر جامعه ای که فناوری بالاتر داشته باشد قطعا سرآمد منطقه خود خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه پارک علم و فناوری جایگاه نخبگان است و حتما می توانند مراجعه کنند و نهایت کمک به افراد صورت خواهد گرفت، خاطر نشان کرد: پارک با توجه به رسالت خود و با آن توانی که دارد هر ایده فناورانه ای که توسط هر فردی ارائه شود، هم برای ارتقای آن ایده و هم برای بارورکردن آن ایده کمک خواهد کرد.