پروژه استقرار الگوی بوم گردی پایدار جهت بهبود معیشت جوامع محلی در تالاب میقان به عنوان پایلوت این طرح، در حال اجراست.

به گزارش پیک راستان، به نقل ایسنا، منطقه مرکزی، مدیر اجرایی پروژه استقرار الگوی بوم‌گردی پایدار که جهت بهبود معیشت جوامع محلی در راستای حمایت از تالاب میقان برگزار می شود، در حاشیه بازدید مدیرکل میراث فرهنگی استان از روند اجرایی این طرح گفت: در راستای حفاظت از تالاب‌ میقان الگوی گردشگری برای استقرار بوم‌گردی مبتنی بر معیشت جامعه محلی، تدوین، طراحی و اجرا شد و در همین راستا تالاب میقان از میان چندین تالاب در این زمینه انتخاب شد.

مغازه ای افزود: تالاب میان‌کاله و شادگان خوزستان در میان عموم مردم از شهرت بالاتری نسبت به تالاب میقان برخوردار بود و به نظر می‌رسید موفقیت این طرح در آنها بیشتر است، اما بعد از جمیع بررسی ها تالاب میقان به عنوان پایلوت الگوی گردشگری انتخاب شد و در این راستا پیش‌بینی می‌شد که سطح مشارکت بومی به صورت گسترده‌ای اتفاق بیفتد که اکنون شاهد مشارکت بالای افراد محلی در این طرح هستیم.

مغازه‌ای عنوان کرد: هدف این بود که تالابی برای این الگو انتخاب شود که از نظر گردشگری کمتر به ‌آن پرداخته شده است تا بتوانیم مقوله گردشگری را به صورت علمی دنبال کنیم  و به اصطلاح زیر و بم کار را از ابتدا تا انتها برنامه‌ریزی کنیم.

وی خاطرنشان کرد: این طرح از دفتر تالاب‌ها توسط شرکت “ذی‌پاک” دریافت شده است و در روستاهای اطراف تالاب میقان اجرایی می‌شود، بعد از بررسی‌ها و رفع تمامی کمبودها و کاستی‌ها به صورت گسترده از این طرح در چهار تالاب کشور استفاده می‌شود.

مغازه‌ای گفت: در اجرای این طرح، اولین قدم آموزش صنایع دستی ساده، ارزان قیمت و مقرون به صرفه به زنان روستا بود و در همین راستا نقوش پرندگان تالابی به عنوان نماد تالاب مورد نظر قرار گرفت. در این پروژه حدود 30 نفر در حوزه آموزش صنایع دستی شرکت کردند.

وی افزود: شناسایی داوطلبین فعالیت در مناطق گردشگری روستایی، کمک در جهت راه‌اندازی اقامت‌گاه توسط ساکنان روستا، تهیه و پخت غذای محلی، آموزش اولین راهنما یا بلد محلی، تهیه بروشور اولیه جهت معرفی تالاب و برنامه سفر، ایجاد راه‌های دسترسی و درج شماره‌های محلی برای ارتباط مستقیم با افراد محلی و طراحی سایت از جمله اقدامات در این زمینه بود.

مغازه ای در خصوص آموزش بلد محلی عنوان کرد: بلد محلی به صورت سنتی تاکنون وجود داشته، اما برگزاری دوره برای آموزش راهنما برای اولین بار در این طرح در نظر گرفته شد و حدود هشت نفر در این دوره شرکت کردند.

مدیر این پروژه بیان کرد: این طرح در واقع اولین الگوی گردشگری تالابی است که به صورت کامل در حال تدوین است. این طرح متدی جهت نشان دادن چگونگی توانمند کردن جامعه محلی و بوجود آوردن معیشت پایدار از رهگذر گردشگری است و در عین حال فعالیتی است که به حفاظت و ارتقای فرهنگ منطقه کمک می‌کند.

وی افزود: ناظر این پروژه اداره کل محیط زیست است و چشم‌انداز و هدف کلی برای این تالاب موضوع گردشگری پایدار است، در این راستا هدف آنست که این تالاب از نظر محیط زیستی حفاظت شده و در عین حال در آن گردشگری نهادینه شود.

مدیر اجرایی این پروژه بیان کرد: ایجاد امکان اقامت برای گردشگران و تهیه زیر ساخت‌های آن نیازمند شش ماه تا یک سال زمان است. در روستای ده‌نمک اولین قدم‌ها برداشته شده است و مکان اقامت گردشگران توسط خود روستائیان و در حد توان جامعه محلی تجهیز شده است. این روستا آمادگی اولیه برای تورهای آزمایشی را دارد، اما به صورت گسترده نیازمند زیر ساخت‌هایی در همین زمینه است.

مغازه‌ای گفت: در قدم بعدی در فرایند اجرای این طرح دریافت اعتبارات و وام برای اجرایی شدن این طرح نیازمند توجه دولتی بود که با برگزاری این برنامه و ارائه گزارش بازدید انجام شده از پروژه، مسئولان دولتی قول تخصیص همکاری برای دریافت اعتبارات دولتی را دادند. در فصل بهار با توجه به اینکه شرایط اقلیمی برای پذیرش گردشگران بیشتر فراهم است، اولین اقامتگاه در این مکان افتتاح می‌شود.

به گزارش ایسنا، مدیر موسسه ارمغان روح بخش سبز نیز در این جلسه گفت: این طرح با هدف بهره‌برداری خردمندانه از منابع و محیط زیست اجرا شده است، در همین راستا با توجه به اینکه دولت‌ها به تنهایی نمی‌توانند در حفاظت از محیط زیست نقش داشته باشند، پیش‌بینی پروژه‌های جامعه محور که مشارکت جمعی جوامع محلی را نیز به دنبال داشته باشد می‌تواند در حفاظت مناطق زیست بوم گام مهمی باشد.

جمیله شکرایی عنوان کرد: در حال حاضر روستاهای حاشیه میقان شرایط زیست‌بوم پایداری ندارند و به اصطلاح اکوسیستم تالاب‌ در خطر است، بهتر آنست که طرح ها در این مناطق اجرایی شود که تخریب کمتری برای محیط زیست ایجاد شود.

وی تصریح کرد: معیشت ساکنین محلی به همین اکوسیستم‌ها برمی‌گردد، با توجه به موضوع کم‌آبی، خشکسالی پی‌در‌پی و حفر چاه‌های غیرمجاز در اطراف تالاب میقان، آب موجود تالاب کاهش پیدا کرده است.

شکرایی عنوان کرد: موضوع اصلی مدیریت کردن تالاب‌هاست و در این میان باید چند اصل را رعایت کنیم. تالاب‌ها بخش جدایی ناپذیر محیط زیست هستند و به نوعی منفعت زیستی، اجتماعی و اقتصادی برای مردم دارند.

وی تصریح کرد: منفعت اقتصادی حاصل از برداشت سولفات سدیم که در تالاب میقان وجود دارد زمینه را برای تهدید این اکوسیستم  ایجاد کرده است. برداشت بی‌رویه کارخانه مجاور این تالاب خسارت جبران ناپذیری یه این منطقه وارد کرده است.

شکرایی با اشاره به برداشت بی‌خردانه از تالاب ها گفت:  در همین راستا باید بپذیریم که دولت نمی‌تواند به طور کامل از این تالاب‌ها حفاظت کند و باید مسئولیت مشارکتی مردم را در حفاظت از تالاب‌ها جذب کنیم و در تصمیم ‌گیری‌ها از مشارکت مردم محلی استفاده کنیم.

وی با اشاره به شکست طرح‌هایی که مشارکت مردم در آن لحاظ نشده بود، عنوان کرد: این طرح از ابتدا با مشارکت مردم و  آگاه سازی آنها گام برداشت. باید توجه داشته باشیم که تالاب باید برای نسل‌های آینده باقی بماند و در جهت حفظ آن کوشا باشیم.

شکرایی با تاکید بر معیشت و بهر‌ه‌بردای خردمندانه افزود: معیشت مکمل یا جایگزین راهی است در جهت بهره‌برداری خردمندانه. در همین خصوص اجرایی شدن طرح‌های گردشگری می‌تواند در رسیدن به این هدف گام‌های اساسی بردارد.

وی اشتغال‌زایی از طریق آموزش صنایع دستی، تولید و بسته بندی و فرآوری گیاهان دارویی را از جمله اقدامات معیشت جایگزین در این طرح برشمرد.

به گزارش ایسنا، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی نیز در این برنامه بعد از ارائه گزارش توسط کارشناسان و بانیان طرح، با بیان اینکه با مشاهده این طرح شگفت زده شده، با توجه به اینکه در این طرح به موضوعات متنوع به صورت گسترده پرداخت شده، ابراز خوشحالی کرد.

سید محمد حسینی عنوان کرد: یکی از اهداف دولت، تقویت، توسعه و رونق اقتصادی روستاهاست و در برداشتن این گام نیز بسیار مصمم است، از همین رو سه جلسه اقتصاد مقاومتی در برخی از روستاها و شهرستان ها برگزار شده است.

مدیر کل میراث فرهنگی استان ضمن تقدیر از کار علمی و توسعه این پروژه گفت: برنامه کلان سازمان میراث فرهنگی، حمایت همه جانبه از طرح های بوم گردی است که این مهم در سه سطح اشتغالزایی، پویایی اقتصاد روستایی و گردشگری روستایی متمرکز شده است.

حسینی افزود: ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی در وهله نخست اشتغالزایی را به دنبال دارد که این امر از مهاجرت روستاییان به شهرها و گسترش حاشیه نشینی جلوگیری می‌کند و در راستای آن از افزایش آسیب های اجتماعی جلوگیری می‌شود. از سوی دیگر این طرح به پویایی اقتصاد روستایی می انجامد زیرا یک گردشگر به غیر از سکنی گزیدن در اقامتگاه، مجموعه خدماتی را طلب می کند که درآمدزایی را برای روستاییان به دنبال دارد. طرح بوم‌گردی به توسعه گردشگری به صورت مویرگی می انجامد.

وی اظهار کرد: بهره‌گیری از پتانسیل‌های روستای ده‌نمک و دیگر روستاهای حوزه تالاب میقان که گستره فراوانی از مناظر ناب، غذاهای محلی، جاذبه های گردشگری و داروهای گیاهی را در بَر می‌گیرد یکی از قابلیت‌های منحصر به فرد این خطه است که گسترش این دست اقامتگاه‌ها، به شکوفایی گردشگری منطقه منجر می‌شود.

حسینی با تاکید بر ارائه خدمات جدید به گردشگران گفت: با توجه به خدمات خاصی از قبیل ارائه داروها و نوشیدنی‌های گیاهی، تنقلات غنی شده و ارگانیک و همینطور غذاهای محلی که در این اقامتگاه ارائه می‌شود، می‌توان این طرح را به صورت یک پایلوت برای دیگر اقامتگاه‌های در دست ساخت در نظر گرفت. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز در چارچوب قانون حمایت همه جانبه ای از این دست اقداماتی خواهد داشت از همین رو تسهیلات ارزان قیمتی برای توسعه این طرح در نظر گرفته شده است.

وی بیان کرد: پس از انقلاب اسلامی امکانات زیر ساختی برای تمام روستاها در نظر گرفته شد، اما برای توسعه اقتصادی و اشتغالزایی آنها اندیشه لازم به کار گرفته نشد از همین رو می‌توان توسعه طرح بوم‌گردی را یکی از اقدامات در راستای رفع کمبود روستاها دانست، در این راستا در بحث آموزش دست‌اندرکاران و متقاضیان نیز حمایت‌های لازم را خواهیم داشت.