یکی از اماکن تاریخی و دیدنی شهر اراک بازار سرپوشیده آن است که با قدمتی حدودا ۲۰۰ ساله یکی از مقاصد اصلی گردشگرانی است که به این شهر سفر می کنند.
بازار اراک بهعنوان آخرین اثر معماری ایرانی در مرکز شهر اراک قد برافراشته و از محلهای تجاری پررونق شهر است که در زمان فتحعلی شاه قاجار در سال ۱۲۲۸ هجری قمری در بافت مرکزی سلطان آباد (نام قدیم اراک) ساخته شده و در تاریخ ۱۰ آبان ۱۳۵۵ با شمارهی ثبت ۱۲۸۵ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این بازار دارای دو محور عمود بر هم است که یکی محور شمالیجنوبی به طول ۷۲۰ متر و دو ورودی یکی در شمال و یکی در جنوب و دیگری محور شرقیغربی به طول ۲۰۰ متر و دارای ۸ گذر و ورودی شرقیغربی است. این دو محور همدیگر را در محلی معروف به چهارسوق قطع میکنند که در این محل یک حوض سنگی نیز وجود دارد. مساحت کل مجموعهی بازار بالغ بر ۱۴ هکتار است.
در بازار ۵۰۰ باب مغازه وجود دارد که همه در راستهی بازار فعالیت میکنند و مکانهای دیگر مانند بازارچههای اختصاصی و باراندازها و انبارها و کارگاههای تولیدی در ۲۰ سرا و تیمچه فعالیت دارند.
در مسیرهای طولی و عرضی بازار، سراها و تیمچههایی وجود دارند که ساختمان آنها معمولا دو طبقه هستند که در بعضی از آنها تجار یا مسافرانی که از نقاط دور برای خرید به بازار میآمدند، شب را در طبقهی دوم سپری میکردند.
سراها علاوه بر ایفای نقش تجاری، بهعنوان اقامتگاه موقت نیز استفاده میشدند. بازار دارای سراهای گوناگون است. برخی از این سراها به نام بنیانگذار آن یا نوع کالا و محصولاتی که در آنجا یافت میشود، شهرت یافتهاند. زيباترين و مهمترين سرای بازار كه همچنان توانسته ساختار اوليهی خود را حفظ کند، سرای كاشانی است كه به بازار فرش اختصاص يافته است.
در جنب بازار، مسجد و مدرسهی سپهدار قرار دارد كه يكی از زيباترين مساجد اراک است و پشت بام بازار كاملا بر حياط مدرسه و مسجد سپهدار مشرف است.
مصالح اصلی ساخت این بازار آجر است و در کنار آن از ملات گچ و آهک و خاک رس هم استفاده شده است. در قسمت هایی از این بازار تیرچه های چوبی برای محکم کردن بنا به کار رفته و برای پای ستون ها هم از صفحات و ورقه های منجمد سربی و مسی استفاده شده است.
این مجموعهی تاریخیاقتصادی با گذشت بیش از دو قرن، همچنان بهعنوان قلب اقتصادی شهر اراک مطرح است، اگرچه در گذر زمان، دستخوش تغییراتی در شکل و ماهیت مشاغل و کاربریهای آن شده، اما همچنان زنده و پویا است و در ابعاد مختلف اقتصادی و فرهنگی و گردشگری، حرفهای زیادی برای گفتن دارد.
دیدگاهتان را بنویسید