میراث ناملموس استان مرکزی با ثبت و مستندسازی حفظ شوند

به نقل از روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی، سید محمد حسینی اظهار داشت: مونجوق سالماق مراسمی است زنانه که در واقع نوعی فال‌گیری با شعر محسوب می‌شود که این مراسم با تفاوت‌های جزئی در تمامی روستاها و شهرهای شهرستان کمیجان برگزار می‌شود.

وی افزود: روش اجرای این مراسم اینگونه است که  در شب عید قربان، زنان در خانه یک داوطلب که با غذای گرم تهیه شده و با گوشت قربانی از آنها پذیرایی می‌کند دور هم جمع می‌شوند و هر فرد یک منجوق یا جسمی در اندازه‌های منجوق انتخاب می‌کند و این منجوق‌ها به داخل ظرفی سفالی که محتوی آب است انداخته می‌شوند و روی آن را با پارچه‌ای می پوشانند و تا روز آینده همه به خانه‌های خود رفته و برای نیات خود دعا می‌کنند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی تصریح کرد: در روز بعد فردی با تجربه که تعداد زیادی دوبیتی‌ فولکلوریک ترکی موسوم به بایاتی می‌داند شروع به خواندن یک دو بیتی می‌کند و دختری خردسال دست در داخل ظرف سفالی کرده و یک منجوق را خارج می‌کند.

حسینی بیان کرد: به سبب مشخص بودن شکل هر مونجوق تنها برای صاحب آن بدون اینکه دیگران بدانند منظور کیست هر بایاتی که خوانده می‌شود به مصابه فال شخص درنظر گرفته می‌شود و فرد با توجه به نیتی که در دل داشته، تفسیر شعر خوانده شده را با آرزوی خود مطابقت می‌دهد.

وی ادامه داد:  این مراسم آیینی علاوه بر این که شیوه‌ای مهم برای پاسداشت یکی از مظاهر دین اسلام یعنی عید قربان است، زمینه صله رحم و دوستی‌های بیشتر بین اقوام را فراهم می‌کند و علاوه بر این مراسم منجوق سالماق فرصتی مناسب برای زنده نگه‌داشتن ادبیات شفاهی مردم منطقه در قالب شعر است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی عنوان کرد: خوشبختانه با توجه به اقبال عمومی مردم منطقه به مناسبت‌های دینی، مراسم منجوق سالماق تاکنون به خوبی حفظ شده و با این وجود و با توجه به کم‌توجهی خانواده‌ها به مسئله حفظ زبان مادری، ممکن است در چند نسل آینده دیگر فردی برای خواندن اشعار ترکی که از عناصر اصلی برگزاری این مراسم است وجود نداشته باشد به همین سبب باید از میراث‌های ناملموس چون مونجوق سالماق به وسیله ثبت، مستند سازی و حمایت بومیان منطقه برای زنده نگاه داشتن آیین‌هایی این چنینی حفاظت کرد.